De gemeenteraad beslist tot goedkeuring van een reglement voor het aanleggen van geveltuinen.
De gemeente Zwalm wil in het kader van haar klimaatbeleid meer groen in de gemeente. Ze wil de aanleg van geveltuinen stimuleren door een regelgevend kader te creëren waarbinnen dat mogelijk is. Geveltuinen nemen CO² op, zorgen voor verkoeling, zorgen voor buffering van water, een betere luchtkwaliteit, zorgen voor kleurrijke, sfeervolle straten, bevorderen sociaal contact en vergroten de biodiversiteit.
advies milieuraad dd 27.05.2021
Decreet over het lokaal bestuur van 22.12.2017
Wet van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige toelagen
Reglement voor het aanleggen van geveltuinen
Artikel 1 - Definities
In dit reglement hebben de onderstaande termen volgende betekenis:
• Geveltuin: een beplant gedeelte van de openbare weg, tegen de perceelsgrens (tegen een gevel van een gebouw, een vrijstaande muur, …)
• De beheerder: de gebruiker of houder zakelijk recht van de woning/constructie/het gebouw waartegen de geveltuin gewenst is. De huurder moet bij zijn aanvraag de schriftelijke toestemming van de eigenaar voegen. In het geval van eigendom in onverdeeldheid, dient de vereniging van mede-eigenaars schriftelijk akkoord te gaan.
• Voetpad: elk gedeelte van de openbare weg dat hoofdzakelijk gebruikt wordt voor voetgangersverkeer waaronder ook voor rolstoelgebruikers.
• Obstakelvrije loopweg: ruimte waarbinnen de voetganger zich kan voortbewegen zonder dat een vaste hindernis (een paal, een verkeersbord, een parkeerzone, enzovoort) zijn voortgang belemmert. De afstand van deze loopweg wordt in dit reglement gemeten grenzend aan de rand van de geveltuin en gemeten loodrecht op de perceelgrens.
• Plantvak: de onverharde zone op het openbaar domein waarin de geveltuin komt.
Artikel 2. Toepassingsgebied
Het reglement is van toepassing op grondgebied van de gemeente Zwalm.
Artikel 3. Geveltuinen aan geklasseerde monumenten of op lijst bouwkundig erfgoed
Voor gebouwen die als monument zijn geklasseerd of die op de inventaris van bouwkundig erfgoed staan, wordt boren bij het aanbrengen van klimhulp in eerste instantie vermeden. Indien noodzakelijk, worden boorgaten enkel aangebracht in de voegen, nooit in de stenen.
Artikel 4. Modaliteiten en voorwaarden voor de aanleg van een geveltuin
Het is toegelaten om een geveltuin aan te leggen onder de volgende voorwaarden:
a. Procedure
Voor de aanleg van een geveltuin wordt gewerkt met een aanvraag en is een goedkeuring door het college van burgemeester en schepenen nodig.
De aanvraag dient ingediend te worden bij de dienst duurzaamheid van de gemeente Zwalm via het aanvraagformulier.
De bevoegde dienst behandelt de aanvraag. De aanvraag wordt nagekeken op volledigheid, er wordt een KLIP aanvraag gedaan en eventueel kunnen bijkomende voorwaarden voor de aanleg worden toegevoegd. In het geval de geveltuin langs een gewestweg wordt aangevraagd, dient ook de goedkeuring van het Agentschap Wegen en Verkeer te worden aangevraagd. Op basis van al deze zaken, wordt beslist tot het al dan niet goedkeuren van de aanvraag en wordt de beheerder op de hoogte gebracht van de beslissing. Bij een goedkeuring, wordt in functie van de werkplanning, de beheerder geïnformeerd over wanneer de voorbereidende werken kunnen plaatsvinden.
b. Mogelijke afmetingen van het plantvak
- Breedte, gemeten vanaf de gevel + klimhulp
De breedte van de geveltuin loodrecht op de perceelgrens gemeten, bedraagt maximaal 30 cm. De klimhulp steekt loodrecht op de perceelgrens gemeten maximaal 15 cm uit.
- Plantvak type 1: Lengte, parallel langs de gevel gemeten. De lengte van de geveltuin, parallel met de perceelgrens, bedraagt maximaal 2 x 50 cm.
- Plantvak type 2: Lengte, parallel langs de gevel gemeten. De lengte van de geveltuin, parallel met de perceelgrens, bedraagt maximaal 1 x 150 cm
- Plantvak combinatie tussen type 1 en 2: Lengte, parallel langs de gevel gemeten. De lengte van de geveltuin, parallel met de perceelgrens, bedraagt maximaal 2 x 50 cm en wordt gecombineerd met een plantvak van 1 x 150 cm.
c. Afstand tot de perceelsgrens van de buren
De afstand van het plantvlak tot de perceelsgrens van de buren bedraagt 50 cm. De plantengroei moet zich beperken tot de gevel van het gebouw waarvoor een aanvraag tot aanleg geveltuin werd gedaan.
d. Obstakelvrije loopweg
Om hinder voor andere gebruikers van het openbaar domein te vermijden, moet de obstakelvrije ruimte over de volledige lengte van de geveltuin minimaal 1m breed zijn en bij voetpaden breder dan 3 meter, moet de opbastkelvrije ruimte minstens 1.5 m breed zijn. De bevoegde diensten van de gemeenten kunnen controle ter plaatse uitvoeren. In het algemeen moet de geveltuin door de beheerder onderhouden worden zodat deze geen hinder, schade of gevaar oplevert voor voetgangers of andere weggebruikers, zoals ordediensten.
De eigenaars of gebruikers van een eigendom moeten ervoor zorgen dat de op deze eigendom groeiende planten of bomen zodanig gesnoeid worden dat geen enkele tak ervan:
1° op minder dan 4,5 meter van de grond boven de rijweg hangt
2° op minder dan 2,5 meter van de grond boven de gelijkgrondse berm of boven het voetpad hangt
De eigenaars of gebruikers van een eigendom moeten ervoor zorgen dat de op deze eigendom groeiende planten of bomen voldoende gesnoeid worden opdat deze het openbaar domein – en in het bijzonder voetpaden – niet overwoekeren. Wanneer de eigenaar de overwas niet aanpakt, kan de gemeente dit op kosten van de burger doen.
e. Zichtbaarheid
Alle voorzieningen van openbaar nut zoals straatnaamborden, verkeersborden, kabels, huisnummers, brievenbussen, verlichtingspalen en pictogrammen moeten steeds zichtbaar blijven en bereikbaar zijn. Ook een straathoek moet zichtbaar blijven.
f. Planten
Toegelaten planten: de toegelaten planten kan de beheerder terug vinden op de adviserende plantenlijst die bij de goedkeuring van de aanvraag wordt bezorgd. De plantkeuze moet van die aard zijn dat deze geen schade kan berokkenen aan medeburgers en boven- en ondergrondse constructies. Klimop en andere sterk woekerende planten zijn niet toegelaten.
Artikel 5. Voorbereidende werkzaamheden
De voorbereidende werken voor de aanleg van de geveltuin gebeuren door en op kosten van de gemeente. Deze werken omvatten het graven van het plantvak tot op max 40cm diepte met inbegrip van de uitbraak en afvoer van de bestaande verharding en eventueel het afwerken aan de kopse kant van de bestaande verharding. De gemeente draagt eveneens de kosten voor het aanvragen van de nodige plannen met betrekking tot de ligging van nutsleidingen en kabels bij het Kabel en Leidingeninformatie Portaal (KLIP). Het plantvak wordt door de gemeente opgevuld met geschikte potaarde.
Artikel 6. Afboording
Afhankelijk van de situatie zal de groendienst/gemeente/bevoegde dienst het plantvak afboorden met een rand (bv een tegel) die maximum 5cm boven het voetpad uitsteekt. Andere omranding zoals afsluitingen of hekjes zijn niet toegelaten.
Artikel 7. Beheer en onderhoud, eigendom, veiligheid, schade en aansprakelijkheid (naar gemeente en naar derden toe)
De beheerder verbindt zich er toe de geveltuin goed te onderhouden. Hij is ook verantwoordelijk voor het verwijderen van ongewenste kruiden en vuil op het voetpad als gevolg van de geveltuin. Bij vaststelling van wanbeheer kan de geveltuin na aanmaning verwijderd worden op kosten van de beheerder. De beheerder moet de geveltuin zo onderhouden dat ze geen gevaar oplevert voor andere weggebruikers of schade veroorzaakt aan eigendom van derden.
De beheerder is aansprakelijk voor alle schade die zich voordoet naar aanleiding van slecht onderhoud van de geveltuin.
Schade aan de openbare weg veroorzaakt door de geveltuin, wordt door de gemeente hersteld op kosten van de beheerder. De beheerder verbindt er zich toe elke verzakking of andere beschadiging onmiddellijk te melden en zelf voorlopig de nodige veiligheidsmaatregelen te treffen.
Alle dood of levend materiaal in de straatgeveltuin verwerkt, blijft eigendom van de beheerder. De beheerder is burgerrechtelijk verantwoordelijk voor alle ongevallen als gevolg van de aanwezigheid van de straatgeveltuin of het niet naleven van het reglement. De beheerder vrijwaart de gemeente tegen alle vorderingen die derden tegen haar instellen als gevolg van de aangelegde straatgeveltuin.
Het is verboden gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken.
Artikel 8. Voor de aankoop van de planten voor de geveltuin, wordt een subsidie voorzien bij een goedgekeurde aanvraag van 100% van het aankoopbedrag met een maximum van 25 euro. De aanvraag voor de subsidie dient te gebeuren via het daartoe bestemde formulier.
Artikel 9. Verwijdering reglementair aangelegde geveltuin
De gemeente behoudt het recht om, mits uitdrukkelijke motivering, een reglementair aangelegde geveltuin op haar openbaar domein te verwijderen of niet langer toe te laten. Dan verwijdert de gemeente de geveltuin en staat in voor de kosten om de openbare weg in zijn oorspronkelijke toestand te herstellen. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn bij infrastructuurwerken of andere werken van algemeen belang.
a. De gemeente legt de geveltuin indien de situatie dit toelaat opnieuw aan en vergoedt ook de planten met een maximum van 25€. De beheerder staat in voor de aankoop en het aanplanten zelf en moet dan ook een plant in het plantvak voorzien
b. Indien de situatie niet toelaat dat een geveltuin opnieuw wordt aangelegd, voorziet de gemeente een vergoeding van 25€ voor geleden schade.
Artikel 10. Verwijdering van niet-reglementair aangelegde geveltuinen
Een niet-reglementair aangelegde geveltuin, wordt na aanmaning in overeenstemming gebracht met het reglement binnen 15 werkdagen. Indien dit niet gebeurt zal de gemeente de geveltuin zelf (laten) verwijderen en de kosten doorrekenen.
Artikel 11. Aanvraag voor het verwijderen van de geveltuin
Indien de beheerder de geveltuin wenst te verwijderen, dient hij dit opnieuw aan te vragen op de dienst duurzaamheid. De gemeente zal dan de openbare weg in zijn oorspronkelijke toestand herstellen. Hij dient hiervoor een specifiek aanvraagformulier in.
Artikel 12. Inwerkingtreding
Dit reglement treedt in werking op 01.10.2021
Art. 1 - Het reglement voor het aanleggen van geveltuinen wordt goedgekeurd zoals opgenomen in bijlage.
Art. 2 - Dit reglement wordt bekendgemaakt en treedt in werking conform het decreet lokaal bestuur.